Αντιδράστε σωστά

5 βήματα για να αντιμετωπίζετε αποτελεσματικά τις προκλήσεις της ζωής και να διατηρείτε τη σωματική και ψυχική υγεία σας

Η αλήθεια είναι ότι ζούμε τις πιο αβέβαιες και απρόβλεπτες συνθήκες των τελευταίων 40 ετών. Ελάχιστοι είναι αυτοί που περιμένουν κάποιο καλό νέο. Οι περισσότεροι φοβούνται το χειρότερο. Αξιολογώντας τα 2 τελευταία χρόνια την οικονομική κρίση και τις επιπτώσεις που έχει στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, βρήκαμε πέντε λόγους όπου η κρίση γίνεται αδιέξοδο και οι άνθρωποι ακινητοποιούνται. Φυσικά σ’ αυτό το άρθρο δίνουμε και τον σωστό τρόπο αντίδρασης.

1. Στρες

Όταν απειλούμεθα σωματικά ή ψυχικά η φυσική αντίδραση του οργανισμού μας είναι να αμυνθεί. Το πρώτο που κάνει λοιπόν είναι να σημαίνει συναγερμό και να θέτει τις δυνάμεις του σε επιφυλακή. Αυτό κάνει η αδρεναλίνη και η κορτιζόνη, οι ορμόνες του στρες, όπως χαρακτηρίζονται. Όταν έχουμε υπερέκκριση αδρεναλίνης και κορτιζόνης «αναγκάζουμε» τουλάχιστον 14 όργανα και συστήματα να υπερλειτουργήσουν μέσα στο σώμα μας, με αποτέλεσμα την πρόωρη φθορά και γήρανσή τους. Η καρδιά, το συκώτι, το πάγκρεας, οι πνεύμονες, τα έντερα, οι νεφροί, οι αδένες μας και άλλα βασικά συστήματά μας υπερδραστηριοποιούνται και φθείρονται χωρίς λόγο. Η ιατρική σήμερα θεωρεί ότι το στρες είναι αιτία για το 90% των προβλημάτων υγείας. Οι ψυχολόγοι, από την πλευρά τους, πιστεύουν ότι μπλοκάρει τη φαντασία και τη δημιουργικότητα. Επηρεάζει τη θετική σκέψη και οδηγεί το άτομο σε αρνητική προσδοκία και κατάθλιψη.

Η απάντηση στο στρες είναι η χαλάρωση. Χαλαρώνοντας το σώμα και το νου σας γίνεται δυνατό να λειτουργήσουν διορθωτικοί μηχανισμοί στο σώμα, που εξουδετερώνουν τους κραδασμούς από την επίδραση του στρες. Εξίσου σημαντικός είναι και ο τρόπος σκέψης. Οι λέξεις «κόκαλα δεν έχουν και κόκαλα τσακίζουν», λέει ο λαός. Ο θετικός τρόπος έκφρασης δημιουργεί συνθήκες ευφορίας, βοηθά το σώμα να γεμίσει με ενδορφίνες (σεροτονίνη – ντοπαμίνη) και ν’ αποβάλλει τις τοξίνες. Η χαλάρωση είναι απλή διαδικασία για κάποιον που έχει εκπαιδευτεί να το κάνει, διαφορετικά παιδεύεται. Πρόσφατες έρευνες αμερικανικών Πανεπιστημίων απέδειξαν ότι 15′ λεπτά χαλάρωσης και διαλογισμού την ημέρα φέρνουν σε ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση το άτομο που την εφαρμόζει. Μια από τις πιο αποτελεσματικές τεχνικές για γρήγορη χαλάρωση είναι αυτή της Μεθόδου Silva (www.silva.gr ).

2. Διασπασμένη σκέψη

Δυστυχώς η μεγαλύτερη πλειοψηφία των ανθρώπων ζει αντιδραστικά, δηλαδή αντιδρά στα γεγονότα, δεν παράγει γεγονότα. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν οργανωμένο σχέδιο δράσης, γιατί απλά δεν βάζουν στόχους. Έχουν ευσεβείς πόθους και κάνουν ευχές. Τελικά πιστεύουν στην τύχη και ποντάρουν σ’ αυτή. Επειδή οι σκέψεις εναλλάσσονται η μία την άλλη με ρυθμό κάθε 6-10 δευτερόλεπτα (έρευνα του Harvard) δεν προγραμματίζουν τον εγκέφαλο σε βάθος και έτσι δεν μπορούν να διαχειριστούν την καθημερινότητά τους.

Η απάντηση είναι η εστιασμένη σκέψη. Δημιουργία οργανωμένου σχεδίου δράσης, αφού ξεκαθαριστούν οι βραχυπρόθεσμοι, οι μεσοπρόθεσμοι και οι μακροπρόθεσμοι στόχοι. Αυτό που προέχει με τους στόχους είναι η προτεραιότητα τους και πόσο ση-μαντικό είναι για σας η επίτευξη ενός στόχου. Μ’ άλλα λόγια, αν ο στόχος σας λύνει κάποιο πρόβλημα και αν εξυπηρετεί και άλλους ανθρώπους. Είναι απαραίτητος ένας ετήσιος προϋπολογισμός και προγραμματισμός που να καταλήγει σε μηνιαίο, εβδομαδιαίο και ημερήσιο πρόγραμμα δράσης.

3. Αντίσταση στην αλλαγή

Στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι να επιζητούν όλοι ένα σταθερό περιβάλλον που να μην αλλάζει για να νοιώθουν ασφάλεια. Ο εγκέφαλος είναι αυτός που αντιστέκεται πρώτος στις αλλαγές. Οι αλλαγές φέρνουν κάτι νέο και το νέο είναι άγνωστο και ως εκ τούτου εμπεριέχει κίνδυνο και ο εγκέφαλος σαν όργανο προσαρμογής είναι υποχρεωμένος να αντιδράσει για να διατηρήσει την υπάρχουσα κατάσταση. Ζούμε μια χρονική περίοδο από το 2000 και μετά με έναν αυξανόμενο ρυθμό αλλαγών και αναπροσαρμογών σ’ όλα τα επίπεδα. Το ίντερνετ από τη μια και η παγκοσμιοποίηση από την άλλη άνοιξαν τους κρουνούς της γνώσης και του ανθρώπινου δυναμικού, που ξεχύθηκε και «τρομοκράτησε» τους επαναπαυμένους στις δάφνες τους Ευρωπαίους και Αμερικάνους.

Η αλλαγή είναι η μόνη αναπόφευκτη πραγματικότητα. Ο κόσμος αλλάζει και μάλιστα με πολύ γρήγορους ρυθμούς που θα γίνουν γρηγορότεροι. Αυτό λέγεται εξέλιξη και η μέχρι τώρα ιστορία έχει δείξει ότι τίποτε δεν μένει σταθερό όπως και ο σοφός Ηράκλειτος παρατήρησε πρώτος «τα πάντα ρεί». Ασφάλεια μπορεί κάποιος να νοιώθει μόνο όσον αφορά την ικανότητα προσαρμογής του στις συνεχείς αλλαγές. Το μυστικό είναι να μπορούμε να ζούμε ανασφαλείς αλλά να έχουμε τα ρεφλέξ για διορθωτικές σύντομες αλλαγές. Η σταθερότητα και η ασφάλεια είναι αυταπάτη.

4. Μειωμένη αυτοεικόνα – αυτοπεποίθηση

Το πρόβλημα του σύγχρονου ανθρώπου είναι η μειωμένη αυτοεικόνα που τον καθηλώνει σε μικρόπνοα σχέδια και ελάχιστη δημιουργικότητα. Η προηγούμενη γενιά που σίγουρα πέρασε πολλές δυσκολίες, αλλά και έζησε την καλύτερη αναπτυξιακή περίοδο της χώρας, από υπερπροστατευτική διάθεση, θέλησε να μην περάσουν τα παιδιά της όσα πέρασαν οι ίδιοι και τους τα έδωσαν όλα έτοιμα. Δεν τους έδωσαν όμως και την αυτοπεποίθηση να μπορούν να τα καταφέρνουν μόνα τους. Η αλήθεια είναι ότι η οικονομική κρίση έχει επισκιάσει μια άλλη κρίση που τα τελευταία 20 χρόνια συμβαίνει στην κοινωνία μας. Πρόκειται για την κρίση αξιών που οδήγησε μάλλον και στην οικονομική κρίση, αφού η νοοτροπία του ατομισμού και του εύκολου «άκοπου» κέρδους σε βάρος του συνόλου είχε γίνει για πολλούς το ζητούμενο αυτοπεποίθηση, ισχυρή αυτοεικόνα. Η ενίσχυση της αυτοεικόνας κάποιου γίνεται μέσα από συνειδητή προσπάθεια αυτουποβολής θετικών φράσεων. Η «συνομιλία» με το εσωτερικό συνειδητό γίνεται μέσα από ασκήσεις χαλάρωσης και νοερής επανάληψης φράσεων που δείχνουν την επιθυμητή κατάσταση του ατόμου. Για παράδειγμα μια φράση σαν την παρακάτω θα έδινε μακροχρόνια σπουδαία αποτελέσματα: «Κάθε μέρα με κάθε τρόπο η αυτοεκτίμησή μου βελτιώνεται» κι ακόμα «είμαι σε θέση να σχεδιάσω και να επιτύχω όποιο στόχο επιθυμήσω». Η φαντασία παράγει πραγματικότητα και αυξάνει τη συνειδητότητα.

5. Λάθος τρόπος λήψης αποφάσεων

Οι περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις με βάση τη λογική και την επιμέρους εκτίμηση μιας κατάστασης. Ενώ αυτό με την πρώτη ματιά φαίνεται σωστό, στην πράξη όμως δεν είναι.  Όταν χρειάζεται ν’ αποφασίσεις για κάτι και εμπλέκονται σε αυτό η αγορά, η κοινωνική συμπεριφορά, οι πολιτικές εξελίξεις, οι διεθνείς οικονομικές συνθήκες ή και άλλοι παράγοντες, οι οποίοι θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη δική σου απόφαση -λιγότερο ή περισσότερο- οι δικές σου λογικές εκτιμήσεις δεν αρκούν, γιατί απλά είναι τόσο πολύπλοκοι οι μηχανισμοί, που η δική σου ελλιπής ενημέρωση αδυνατεί να παρακολουθήσει. Η επιστημονική έρευνα λέει ότι 4 στις 5 αποφάσεις που λαμβάνονται με βάσει τα λογικά δεδομένα αποδεικνύονται λανθασμένες.

Ο σωστός τρόπος λήψης αποφάσεων είναι άλλος. Λιγότερο από το 10% των ανθρώπων, πάντα με βάση την επιστημονική έρευνα, όταν χρειάζεται να πάρουν μια απόφαση ακολουθούν διαφορετικό τρόπο. Εμπιστεύονται την εσωτερική τους φωνή τη διαίσθηση τους και αυτό δεν είναι λογικό. Σε έρευνα που έγινε από τον Δρ. Selligman σε δείγμα 100 πιο επιτυχημένων προέδρων Δ.Σ. και διευθυντών επιχειρήσεων στην Αμερική, στην ερώτηση αν αποφασίζουν με βάσει τα δεδομένα που τους παρουσιάζουν τα εσωτερικά τους τμήματα ή λαμβάνουν τις αποφάσεις τους μ’ άλλα κριτήρια, απάντησαν: η τελική τους απόφαση είναι διαισθητική. Καθώς οι γνώσεις μας για τη λειτουργία του εγκεφάλου και του νου μας αυξάνονται και ξεκαθαρίζουν, τόσο συνειδητοποιούμε ότι το συνειδητό κομμάτι της επίγνωσης μας αποτελεί ένα ελάχιστο ποσοστό ίσως και κάτω του 1% του συνόλου των πληροφοριών που διαχειρίζεται ο εγκέφαλος και ο νους μας. Επομένως είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να στη-ριχθούμε στο 1%, που γνωρίζουμε αλλά στο 99% που δεν γνωρίζουμε συνειδητά αλλά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αξιοποιώντας την λειτουργία της εξω-αισθητηριακής μας αντίληψης, δηλαδή της διαίσθησης.

Βασική προϋπόθεση για αυτό είναι η λειτουργία του εγκεφάλου να είναι σε κατάσταση χαλάρωσης. Γι’ αυτό οι καλύτερες ιδέες έρχονται στους ανθρώπους όταν είναι έτοιμοι να κοιμηθούν ή μόλις ξυπνήσουν ή σ’ εκείνους που έχουν εκπαιδευτεί να παραμένουν συνειδητοί τη στιγμή που οι άλλοι κοιμούνται. Η διαίσθηση είναι η λειτουργία εκείνη που τα μηνύματά της δεν τα εξηγεί το άτομο απλά τα νοιώθει σαν θετικά ή αρνητικά. Η διαίσθηση είναι λειτουργία του δεξιού ημισφαιρίου του εγκεφάλου το οποίο έχει ολιστική αντίληψη και ενεργοποιείται σε χαμηλότερη εγκεφαλική συχνότητα.

-του Παναγή Μεταξάτου, καθηγητή μεθόδου Silva