Όλο και περισσότερα οικολογικά και δικτυωμένα κτιριακά συγκροτήματα κατασκευάζονται. Ένα τέτοιο ανεξάρτητο συγκρότημα ανακυκλώνει το νερό, απολυμαίνει το έδαφος, παράγει ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, αξιοποιεί τις οροφές των κτιρίων για την επιστροφή οξυγόνου στο περιβάλλον. Στα σύγχρονα οικολογικά κτίρια δε λείπει η τεχνολογία, καθώς επιτρέπει στους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων να παρακολουθούν και να ελέγχουν από απόσταση τη κατανάλωση ενεργείας, τη θέρμανση και τα συστήματα ασφαλείας (π.χ. χρήση ηλεκτρονικών κλειδιών), σχεδόν τα πάντα μέσω του διαδικτύου.
Ένα από τα διασημότερα οικολογικά συγκροτήματα είναι το «Tango» στη πόλη του Μάλμε στη Σουηδία. Στη πόλη αυτή ήδη οι δημόσιες συγκοινωνίες χρησιμοποιούν καύσιμα φιλικά προς το περιβάλλον και τα δημοτικά οχήματα είναι ηλεκτρικά. Τα λιπάσματα εξάγονται από επεξεργασμένα λύματα από τοπικό εργοστάσιο κι έπειτα χρησιμοποιούνται στις καλλιέργειες. Για περισσότερο πράσινο σ ‘αυτή την πόλη θα καλυφθούν οι οροφές και οι τοίχοι των κτιρίων με φυτά.
Το παραθαλάσσιο συγκρότημα Tango αποτελείται από γυάλινα διαμερίσματα και είναι χτισμένο πάνω σε απολυμασμένο έδαφος, το οποίο έχει αναμορφωθεί. Παλαιότερα η τοποθεσία ήταν μολυσμένη διότι φιλοξενούνταν η βιομηχανική μονάδα της αυτοκινητοβιομηχανίας Saab. Ήδη πριν ξεκινήσει η κατασκευή του Tango η πόλη Μάλμε επεξεργάστηκε το μολυσμένο έδαφος της πρώην βιομηχανικής περιοχής και μάλιστα τοποθέτησε επάνω 1,5 μέτρο καθαρό χώμα. Ο χώρος γύρω από το συγκρότημα είναι καταπράσινος, τα δέντρα και τα φυτά εγκλωβίζουν μέταλλα και ρυπαντές και απορροφούν τις τοξίνες του εδάφους. Τα φυτά στους εξωτερικούς χώρους ποτίζονται με ανακυκλωμένο βρόχινο νερό.
Τα παράθυρα των διαμερισμάτων προς τον κήπο έχουν εντυπωσιακή θέα και από τα μπροστινά, όταν ο ουρανός είναι καθαρός, διακρίνονται οι ακτές της Δανίας απέναντι (απόσταση 16 χλμ), καθώς και η γέφυρα Oresund που ενώνει τη Σουηδία με τη Δανία. Οι γυάλινες πόρτες και τα παράθυρα ανοίγουν και κλείνουν ηλεκτρονικά.
Παράθυρα με τριπλά τζάμια (εσωτερικό στρώμα από αδρανές αργό) ξεκινούν από το πάτωμα και καταλήγουν στο ταβάνι επιτυγχάνοντας τη καλύτερη μόνωση. Οι ακτίνες του ήλιου κυκλοφορούν ανάμεσα στα διάφανα κτίρια και ο θερμασμένος αέρας επίσης κυκλοφορεί ελεύθερος. Τα κτίρια του Tango χτίστηκαν σε μικρή απόσταση μεταξύ τους και γι’ αυτό το λόγο διαθέτουν εντοιχισμένο σύστημα εξαερισμού που ανακυκλώνει τον αέρα και διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία.
Ηλιακοί συλλέκτες στην οροφή μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε θερμότητα που διοχετεύεται στο κτιριακό συγκρότημα, αλλά και στο σύστημα θέρμανσης της ευρύτερης περιοχής. Σε μικρή απόσταση από το Tango λειτουργούν ανεμογεννήτριες που παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια. Στη πόλη Μάλμε γίνεται ευρεία χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας που καλύπτουν τις ανάγκες της σε ηλεκτρισμό, όπως εξελιγμένες ανεμογεννήτριες ισχύος 2 μεγαβάτ και φωτοβολταϊκά συστήματα.
Όπως όλα τα παραδοσιακά σκανδιναβικά σπίτια έχουν παρτέρια στις ταράτσες τους, έτσι και στο οικολογικό Tango άφθονη χλόη υπάρχει στις οροφές που προσφέρει πρόσθετη μόνωση, απελευθερώνει οξυγόνο και επιβραδύνει τη ροή του νερού σε περιπτώσεις έντονης βροχόπτωσης. Η χλόη περιβάλλει καθένα από τους κεκλιμένους ηλιακούς συλλέκτες που έτσι κι αλλιώς είναι μονωμένοι ώστε να λειτουργούν και σε χαμηλές θερμοκρασίες.
Η βελτίωση της λειτουργικότητας του Tango με την αξιοποίηση της πληροφορικής ήταν ένας πρωταρχικός στόχος. Όλα τα διαμερίσματα είναι εξοπλισμένα με φορητούς υπολογιστές και μέσω δικτύου ευρείας ζώνης μπορούν οι ένοικοι να έχουν πρόσβαση σε χιλιάδες συστήματα. Μέσω internet έχουμε πρόσβαση στη μετεωρολογική κάμερα στην οροφή του κτιρίου, στον προγραμματισμό του συστήματος ασφαλείας, στα χειριστήρια φώτων, των κλειδαριών, της θέρμανσης και του εξαερισμού. Χιλιάδες ρυθμίσεις μέσω internet και κινητού. Μέσω της βιντεοκάμερας κάποιος μπορεί να επιτρέψει ή να απαγορεύσει την είσοδο στο διαμέρισμα από απόσταση. Έξω από κάθε διαμέρισμα υπάρχει ψηφιακή οθόνη όπου μπορούμε να γράψουμε ή να στείλουμε μήνυμα. Μπορείς ακόμα μέσω e-mail να κάνεις κράτηση στο ξενώνα του συγκροτήματος για να φιλοξενήσεις τους φίλους σου.
Το μέγεθος των διαμερισμάτων κυμαίνεται μεταξύ 60 – 185 τετραγ. μέτρα και το ύψος τους μεταξύ 2,40 -7,60 μ. Ζωηρά χρώματα κυριαρχούν σε όλους τους χώρους. Όλα τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν από οικολογικές ανακυκλώσιμες ύλες και οι κατασκευαστικοί μέθοδοι συμφωνούν με τα οικολογικά στάνταρ οικοδόμησης. Το συγκρότημα Tango κατασκευάστηκε ειδικά για την έκθεση Βο01 το 2001 στο Μάλμε και εκτός από το συγκρότημα κατοικιών, στην έκθεση παρουσιάστηκαν γραφεία, καφετέριες, παιδικός σταθμός, σχολείο και βιβλιοθήκη. Η διαφορά βέβαια ήταν ότι στις κτιριακές μονάδες ήδη ζούσαν οικολογικά άνθρωποι. Στο Tango απονεμήθηκε το σουηδικό βραβείο 2002 για το κτίριο της χρονιάς και τον Ιανουάριο 2003 το βραβείο του American Institute of Architects (Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτόνων) για τη πρωτοποριακή αξιοποίηση της τεχνολογίας, τη βιωσιμότητα και τον επικεντρωμένο στον άνθρωπο σχεδιασμό του.
Το Tango που βρίσκεται στη περιοχή Vastra Hamnen της πόλης Μάλμε, έχει σχεδιάσει η Moore Ruble Yudell Architects & Planners, με έδρα τη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια σε συνεργασία με τη σουηδική FFNS Architects. Στόχος τους ήταν η κατασκευή του πιο προηγμένου τεχνολογικά εκθέματος.
Στην Αμερική διάφορες εταιρείες ειδικεύονται στις οικολογικές κατασκευές.
Οι μεγάλες εταιρείες δύσκολα αλλάζουν τις μεθόδους και πάντα το τοπικό εμπόριο που στηρίζεται στους εργάτες και υπεργολάβους αντιτίθεται σε κάθε νέο κατασκευαστικό σύστημα. Μια από τις μεγαλύτερες αμερικανικές κατασκευαστικές εταιρείες η Shea Homes τοποθέτησε πρόσφατα φωτοβολταϊκούς (PV) πίνακες οροφής σε αρκετά σπίτια του Σαν Ντιέγκο, ενώ η McStain Neighborhoods του Κολοράντο χρησιμοποιεί ανακυκλωμένα υλικά σε όλες τις κατοικίες που κατασκευάζει. Η Habitat for Humanity αναλαμβάνει την ανέγερση οικοδομημάτων που εξοικονομούν ενέργεια και συνεργάζεται με την Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας της Αμερικής για καθαρισμό πρώην βιομηχανικών περιοχών και τη μετατροπή τους σε κατοικήσιμες. Η αναμόρφωση των περιοχών αυτού του είδους απαιτεί συχνά τη χρήση ειδικών τεχνολογιών εξαερισμού και καθαρισμού για την απολύμανση του εδάφους και υδάτων, καθώς και την αντιμετώπιση της αστάθειας της τοποθεσίας και της συσσώρευσης υπόγειων αερίων, όπως και στη περίπτωση του Tango. Η αμερικανική κατασκευαστική βιομηχανία κατευθύνεται προς την αξιοποίηση των οικολογικών υλικών και είναι σημαντικό για την οικολογία.
Και οικο-νηπιαγωγεία…
Η Δ/νση Σχολικών Κτιρίων και Σχολικών Επιτροπών του Δήμου Αθηναίων προχωρά στην κατασκευή τριών νέων νηπιαγωγείων με οικολογική δόμηση. Ήδη έχουν εκπονηθεί οι μελέτες και δρομολογείται η υλοποίησή τους από τον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων.
Το πρώτο νηπιαγωγείο θα ανεγερθεί σε οικόπεδο έκτασης 886 τ.μ. ιδιοκτησίας του Δήμου, στην περιοχή του Μετς, επί των οδών Αναπαύσεως, Δέφνερ και Ρατζηκότσικα, το δεύτερο θα λειτουργήσει επί των οδών Μιχαήλ Βόδα και Πυρσόγιαννη, στην Αχαρνών και το τρίτο πρόκειται να κατασκευαστεί σε οικόπεδο ιδιοκτησίας του Δημοτικού Νοσοκομείου ΕΛΠΙΣ, έκτασης, 1000 τ.μ. περίπου.
Όλα τα νηπιαγωγεία θα περιλαμβάνουν, δύο αίθουσες διδασκαλίας, μία αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και λοιπούς χώρους με δυνατότητα φιλοξενίας 60 νηπίων. Σε κάποια προβλέπεται διασχολική βιβλιοθήκη και υπόγειος χώρος στάθμευσης
Αξίζει να σημειωθεί ότι, τα ελεύθερα εδαφικά τμήματα των νηπιαγωγείων πρόκειται να διαμορφωθούν έτσι ώστε να γίνεται υπαίθριο μάθημα και παιχνίδι.
Η BIONEWS για οικολογική κατοικία προτείνει εξοικονόμηση ενέργειας και περιβαλλοντική προστασία:
-Τοποθετήστε ηλιακό θερμοσίφωνα είναι σοφό για μια χώρα σα τη δική μας, με τόση ηλιοφάνεια. Φροντίστε να συνδέσετε πλυντήρια ρούχων και πιάτων.
-Για καινούργιο ψυγείο ή πλυντήριο προτιμήστε μια συσκευή «χαμηλής κατανάλωσης».
-Βάλτε διπλά τζάμια ανάλογα με τις ανάγκες του σπιτιού.
-Αν μπορείτε αποφύγετε το κλιματιστικό και χρησιμοποιείστε ανεμιστήρες.
-Μονώστε καλά το σπίτι σας, προτιμήστε φιλικότερα υλικά όπως κυτταρίνη, φελλός, ξυλόμαλλο κ.λ.π.
-Φροντίστε για τη τακτική συντήρηση του λέβητα (ο παλιός λέβητας καταναλώνει περισσότερη ενέργεια κι επιβαρύνει το περιβάλλον με καρκινογόνα σωματίδια κι άλλους ρύπους). Οι λέβητες φυσικού αερίου και βιομάζας είναι καλύτεροι και αποδοτικότεροι.
-Μη χρησιμοποιείται άσκοπα θερμαντικές συσκευές, βάλτε θερμοστάτες και ρυθμίστε τη θερμοκρασία κάθε δωματίου ανάλογα.
-Προτιμήστε ένα «ενεργειακό τζάκι», είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ελεγχόμενη καύση και να έχουμε σημαντική οικονομία.
-Φυτέψτε φυλλοβόλα δέντρα σε αυλές, κήπους και ακάλυπτους χώρους. Τα αναρριχώμενα φυτά αγκαλιάζουν τους τοίχους και προσφέρουν δροσιά το καλοκαίρι. Υπάρχουν και ειδικά σκίαστρα που ρυθμίζουν την εξωτερική σκίαση του σπιτιού, όπως οι τέντες.
-Προτιμήστε τον φυσικό δροσισμό και το εξελιγμένο σύστημα των υποδάφιων σωλήνων, ένα σύστημα αγωγών που τοποθετείται κάτω από το πάτωμα και ρυθμίζει τη θερμοκρασία.
-Αντικαταστήστε τις κοινές λάμπες πυρακτώσεως με λαμπτήρες νέας τεχνολογίας, όπως φθορισμού.
-Προτιμήστε τα οικολογικά χρώματα για τις επιφάνειες και φυσικά βερνίκια συντήρησης.
-Η πρώτη μας προτίμηση για σωλήνες αποχέτευσης θα ήταν οι κεραμικοί, αλλά δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα ακόμη.
-Υπάρχουν ψυγεία στην αγορά που δεν καταστρέφουν το όζον, έχουν άλλες ψυκτικές ουσίες εκτός από το «φρέον» που είχαν τα παλαιά, προτιμήστε τα.
-Σωστός προσανατολισμός του σπιτιού και το σωστό σχήμα. Οι τοίχοι, τα παράθυρα και η στέγη πρέπει να είναι προσανατολισμένα, έτσι ώστε το χειμώνα να επωφελούνται όσο το δυνατό περισσότερο από την ηλιακή ακτινοβολία.
-Στα θερμά κλίματα, όπως της χώρας μας, το χρώμα των εξωτερικών επιφανειών πρέπει να είναι ανοιχτό, ενώ στα ψυχρά κλίματα πρέπει να είναι σκούρο σε σχέση με την ηλιακή θερμότητα.
Σχολιάστε το άρθρο