Τι είναι η βιοδυναμική γεωργία και η ποιότητα «DEMETER»;

Σε μερικά βιολογικά προϊόντα συναντούμε τον όρο: από βιοδυναμική γεωργία και σε άλλα ένα σήμα με τη λέξη: DEMETER

Επειδή υπάρχει κάποια σύγχυση γι’ αυτούς τους όρους, για το τι σημαίνουν, θα ήθελα να δώσω κάποια διευκρίνιση, επειδή έχω μελετήσει την γεωργία αυτή κι έχω επισκεφθεί και ανάλογα αγροκτήματα στη Γερμανία και στην Ιταλία. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ακόμη.

ΒΙΟΔΥΝΑΜΙΚΗ: Ο όρος βιοδυναμική προέρχεται από τις λέξεις βιολογική και δυναμική. Σημαίνει δηλαδή σύμφωνα με τους νόμους της ζωής, οι οποίοι ενεργοποιούνται, αποκτούν σφρίγος, από δυνάμεις. Η γεωργία αυτή ξεκίνησε από το γεωργικό σεμινάριο που έδωσε ο Δρ. Ρούντολφ Στάινερ, φιλόσοφος, φυσικός επιστήμονας, παιδαγωγός με διορατικές ικανότητες, γεννήθηκε το 1924 στο Κόμπερβιτς (μικρό μέρος κοντά στην πόλη Πρέσλαου της Γερμανίας). Ο Ρ. Στάινερ έχει δώσει κι άλλες ωθήσεις που έγιναν πρακτικές εφαρμογές σε άλλους τομείς όπως στην παιδαγωγική, την ιατρική, την κοινωνιολογία, την τέχνη κ.α.

001Στην βιοδυναμική γεωργία πρώτο μέλημα είναι το ζωντάνεμα του εδάφους, δηλαδή ν’ αποκτήσει μεγάλη ζωντάνια με απειρία μικροοργανισμών που διευκολύνουν τα φυτά να χρησιμοποιούν όλες τις ουσίες που υπάρχουν μέσα στο έδαφος και να δίνουν υγιή φυτά με ευνοϊκή ανάπτυξη. Μέσα στο αγρόκτημα να υπάρχει αρκετή βιοποικιλότητα, ώστε να υπάρχει οικολογική ισορροπία. Το ένα μέρος να βοηθά και να συμπληρώνει το άλλο. Αυτό επιτυγχάνεται καλλιεργώντας διαφορετικά είδη παράλληλα και ν’ ακολουθείται ένα μελετημένο πρόγραμμα αμειψισπορών, δηλαδή εναλλαγής των καλλιεργούμενων φυτών. Η λίπανση να γίνεται κατά το δυνατόν μόνο με ανακύκλωση των υπαρχόντων στο κτήμα οργανικών υλικών. Γι’ αυτό συνιστάται και μια ήπια κτηνοτροφία. Τελικός σκοπός είναι το αγρόκτημα να γίνει ένας ζωντανός οργανισμός με μεγάλη αυτάρκεια, ψυχή του οποίου είναι ο άνθρωπος που το καλλιεργεί. Χρησιμοποιούνται μόνο φυσικά υλικά για τη λίπανση και τη φυτοπροστασία, τα περισσότερα των οποίων φτιάχνει ο ίδιος ο γεωργός μέσα στο κτήμα. Υπάρχουν αυστηρότερες προδιαγραφές απ’ αυτές του γενικού κανονισμού για τη βιολογική γεωργία της ευρωπαϊκής κοινότητας.

Στη γεωργία αυτή χρησιμοποιούνται κάποια ιδιόμορφα σκευάσματα που είναι όπως τα ομοιοπαθητικά, δηλαδή φυσικές ουσίες αραιωμένες και δυναμοποιημένες. Πρόκειται για τα λεγόμενα βιοδυναμικά παρασκευάσματα: 500, 501 κ.λπ. ως 507, 508. Ο ρόλος των παρασκευασμάτων αυτών δεν γίνεται εύκολα κατανοητός, πάντως αυτοί που τα χρησιμοποιούν συστηματικά πείθονται από τα αποτελέσματα. Τα φυτά γίνονται πιο ανθεκτικά, η ζωή του εδάφους επεκτείνεται σε βαθύτερα στρώματα (υπάρχουν συγκριτικές μελέτες) και τα προϊόντα αντέχουν περισσότερο μετά τη συγκομιδή.

Επίσης στην βιοδυναμική γεωργία λαμβάνονται υπ΄ όψη οι λεγόμενοι κοσμικοί παράγοντες εννοώντας τις επιρροές και τις θέσεις των ουρανίων σωμάτων. Κυρίως της Σελήνης αλλά και του Ηλίου, των πλανητών και οι συνδυασμοί μεταξύ τους που άλλοτε είναι ευνοϊκοί για κάποια γεωργική εργασία και άλλοτε όχι. Εκδίδεται από ειδικούς μελετητές σχετικό ημερολόγιο.

DEMETER: Είναι η ελληνική λέξη Δήμητρα, εννοώντας τη θεά της γεωργίας. Για να πάρει κάποιος το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το σήμα ποιότητας «Δήμητρα», διεθνώς «DEMETER» πρέπει στο κτήμα να εφαρμόζεται κλειστό κύκλωμα παραγωγής. Αυτό σημαίνει εκτός από τη φυτική παραγωγή σύμφωνα με τις αρχές της βιοδυναμικής γεωργίας να διατηρεί στο κτήμα τόσα ζώα, κυρίως αγελάδες, όσα μπορούν να τραφούν από τον ίδιο, να μην αγοράζει απ’ αλλού κοπριά, ούτε ζωοτροφές εκτός ελαχίστων ποσοστών κατόπιν έγκρισης και αυτά οπωσδήποτε θα προέρχονται πάλι από βιολογικό ή βιοδυναμικό κτήμα. Μάλιστα πρέπει το κλειστό κύκλωμα και όλες οι αρχές της βιοδυναμικής γεωργίας να λειτουργούν στο κτήμα τουλάχιστον τρία χρόνια. Πέραν αυτών υπάρχουν και προδιαγραφές για τυχόν επεξεργασία των προϊόντων και τη συσκευασία τους.

Αυτά παρακολουθούνται και εγκρίνονται από ειδικά κέντρα DEMETER που υπάρχουν σε διάφορες χώρες, στην Ελλάδα όχι ακόμη. Αν πάντως κάποιος παραγωγός θελήσει εδώ στην Ελλάδα να προχωρήσει σ’ αυτό το σύστημα θα ζητήσει έλεγχο και έγκριση από το κέντρο DEMETER μιας κοντινής χώρας π.χ. το DEMETER Ιταλίας ή Αυστρίας ή Γερμανίας κ.λπ. Αυτή η έγκριση είναι επιπλέον αυτής του κανονισμού της Ε.Ε.

Στην Ελλάδα γίνονται προσπάθειες στην κατεύθυνση της βιοδυναμικής γεωργίας από μια μικρή ομάδα με τις υποδείξεις του Ιταλού ερευνητή γεωπόνου Enzo Mastati, ο οποίος επιδιώκει να εξελίξει το σύστημα παραπέρα και με νέες δυνατότητες.

– Γαβριήλ Γ. Πανάγος

Σχολιάστε το άρθρο