Με τον ερχομό της Άνοιξης, η Χριστιανοσύνη γιορτάζει τη μεγαλύτερη εορτή της, το Πάσχα, τα Πάθη του Ιησού, τη Σταύρωση και την Ανάσταση. Η λέξη Πάσχα είναι Αραμαϊκή και ήταν η γιορτή των Εβραίων για την Έξοδό τους από την Αίγυπτο και την απελευθέρωσή τους. Στην ελληνική γλώσσα αντί για τη λέξη Πάσχα υπάρχει η Λαμπρή. Γενικά την άνοιξη υπήρχαν διάφορες γιορτές για την αναγέννηση της φύσης. Στην αρχαία Ελλάδα για παράδειγμα, γιορτάζονταν τα «Αδώνια» προς τιμήν του Άδωνη τον οποίο είχε ερωτευτεί η Αφροδίτη, αλλά από ζήλια ο Άρης έβαλε ένα άγριο ζώο να τον σκοτώσει. Οι γυναίκες στόλιζαν με άνθη το νεκρικό κρεβάτι και τραγουδούσαν μοιρολόγια.
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της γιορτής του Πάσχα, είναι τα κόκκινα αυγά. Τα κόκκινα αυγά που μας φέρνουν στο μυαλό παλιές παιδικές και οικογενειακές αναμνήσεις, το βάψιμό τους από τις μανάδες και τις γιαγιάδες μας και οι «μονομαχίες» για να δούμε πιο θα είναι το πιο δυνατό που θα επικρατήσει. Το βάψιμο των αυγών έχει συνδεθεί με την παράδοσή μας, συμβολίζει την θυσία και τα πάθη του Χριστού. Συμβολίζει επίσης την αναγέννηση της ζωής. Το έθιμο όμως συναντάται και τα προχριστιανικά χρόνια στην Κίνα και στην Αίγυπτο. Τα κόκκινα αυγά τα παίρνουμε έτσι όπως είναι σκέτα ή μέσα από τσουρέκια, μια παράδοση που ξεκίνησε από το Βυζάντιο, όπου τοποθετούσαν ένα κόκκινο αυγό στο κέντρο ενός κουλουριού.
Βαφή αυγών, παραδοσιακά και υγιεινά
Η διαδικασία του βαψίματος των αυγών γίνεται, κατά παράδοση, την Μεγάλη Πέμπτη. Παλιότερα χρησιμοποιούνταν παραδοσιακές και πιο φυσικές μέθοδοι. Τώρα κυκλοφορούν οι καινούριες βαφές με τις οποίες χρησιμοποιείται και κρύο νερό. Η διαφορά των προηγούμενων μεθόδων με τις νέου τύπου βαφές, είναι και η σημαντικότερη, αφού δεν ήταν τοξικές. Στη σύγχρονη εποχή οι ρυθμοί της πόλης και ο χρόνος μας πιέζει πολύ, με αποτέλεσμα να περιορίζουμε χρονικά διάφορες εργασίες και ασχολίες. Ακόμα και στις περιόδους των διακοπών και των εορτών.
Έτσι συνέβη και με τη διαδικασία της βαφής των αυγών. Εκεί που είχε ένα χαρακτήρα «τελετουργικό», όπου συμμετείχαν οι μητέρες και οι γιαγιάδες για το βάψιμο, και οι πατεράδες με τα παιδιά για το γυάλισμα, η διαδικασία πια ανατίθεται σε ένα-δυο άτομα και με συνοπτικές διαδικασίες. Οι παραδοσιακές μέθοδοι βαφής δεν είναι μόνο ένα κοινωνικό θέμα. Δεν είναι χρήσιμες μόνο ως αφορμή να μαζευτεί η οικογένεια, η παρέα και οι φίλοι. Είναι και θέμα υγείας, πόσο μάλλον όταν κυκλοφορούν και τοξικές βαφές με βλαβερές συνέπειες για την υγεία μας. Όπως και να το δει κανείς, είτε από τη μεριά της θρησκείας, είτε από την παράδοση, είτε απλά για να γιορτάσει κάποιος τις ανοιξιάτικες διακοπές με την οικογένεια και την παρέα του, καλό θα ήταν να δώσει κάποια σημασία στο θέμα της υγείας.
Για αρχή προσέχουμε την επιλογή των αυγών. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Καταναλωτών, η καταλληλότητα των αυγών συνδέεται με ορισμένα μορφολογικά χαρακτηριστικά, (όπως η έλλειψη αίματος ή ακαθαρσιών ή ραγίσματος στο τσόφλι) αλλά και από τον έλεγχο της ημερομηνίας λήξης και των σωστών ενδείξεων στις συσκευασίες τους: κατηγορία ποιότητας (Α,Β,Γ), βάρος, ημερομηνία συσκευασίας ή ωοσκόπησης. Η διάθεση αυγών εκτός συσκευασίας (χύμα) επιτρέπεται με την προϋπόθεση ότι στα παραστατικά πώλησης αναγράφονται η ημερομηνία και η ένδειξη της ωοσκόπησης. Επιτρέπεται επίσης, η διάθεση έτοιμων βαμμένων αυγών, στη συσκευασία των οποίων θα πρέπει να αναγράφονται επίσης οι ημερομηνίες ανάλωσης και ωοσκόπησης. Σήμερα χρησιμοποιούνται μόνο εγκεκριμένες και ασφαλείς βαφές, που καθορίζονται από αντίστοιχη διάταξη του Κώδικα Τροφίμων & Ποτών.
Τα αυγά πρέπει να είναι ωοσκοπημένα με κέλυφος καθαρό, χωρίς κηλίδες αίματος (σαλμονέλα, παθογόνο μικρόβιο ή αιτία δηλητηρίασης). Δεν πρέπει να πλένονται, όταν πρόκειται να διατηρηθούν στο ψυγείο, γιατί έτσι αφαιρείται το εξωτερικό υμενίδιό τους και επιταχύνεται η αλλοίωσή τους. Ένα βρασμένο αυγό είναι φρέσκο όταν δεν κουνιέται ο κρόκος, δεν αποχωρίζεται εύκολα από το κέλυφός του, είναι λευκό και ο κρόκος κατέχει κεντρική θέση στο αυγό. Στο νερό το φρέσκο αυγό πατώνει, το μπαγιάτικο βγαίνει στην επιφάνεια.
Εμείς θα συστήναμε τα αυγά βιολογικής πτηνοτροφίας, αφού υπάρχουν αρκετοί παραγωγοί που τα παράγουν και τα διαθέτουν σε καταστήματα και σούπερ μάρκετ. Όπως όλοι σημειώνουν, τα βιολογικά αυγά παρουσιάζουν συνεχή άνοδο και δεν επλήγησαν ιδιαίτερα ούτε από την υστερία της γρίπης των πουλερικών.
Για όσους ακολουθούν τη νηστεία των 40 ημερών, καλό θα ήταν να προσέξουν μερικά πράγματα, έτσι ώστε ο οργανισμός τους να ξεπεράσει τα διαιτολόγια με τα προϊόντα φυτικής παραγωγής και τα θαλασσινά, και να περάσει ομαλά στα κρεατικά και στα γαλακτοκομικά. Μην καταναλώσετε στο ίδιο γεύμα κόκκινα αυγά με κρέας, για να μην κάνετε την πέψη σας πιο δύσκολη. Αντίθετα, μαζί με το αυγό προσθέστε μια σαλάτα και ψωμί. Οι φυτικές ίνες από τα λαχανικά και τις σαλάτες, τόσο στο βραδινό όσο και στο πασχαλινό τραπέζι της Κυριακής, θα παίξουν ένα καθοριστικό ρόλο. Ενδεικτικά κάθε αυγό μετρίου μεγέθους μας δίνει περίπου 75-80 θερμίδες, 6 γραμμάρια πρωτεΐνης, 5 γραμμάρια λίπους, και 215-230 ml χοληστερίνης.
Οι γενικές οδηγίες για τη βαφή των αυγών είναι γνωστές:
α) Διαλέξτε αυγά λευκά χωρίς ραβδώσεις.
β) Αφήστε τα αυγά μία μέρα πριν έξω από το ψυγείο, ώστε κατά το βράσιμο να μη ραγίσουν. Για να είστε όμως τελείως σίγουροι ότι δεν θα ραγίσουν, μπορείτε να βουτήξετε μετά τα αυγά σε χλιαρό νερό. Πιο πριν θα τα έχετε καθαρίσει καλά, για να απομακρυνθούν σκόνες, χώματα, πούπουλα.
γ) Για να βάψετε τα αυγά χρησιμοποιήστε μια παλιά κατσαρόλα, την οποία θα γεμίσετε με νερό.
δ) Τοποθετήστε με προσοχή τα αυγά στην κατσαρόλα, όσα χωράει ο πάτος και φροντίστε να σκεπάζονται όλα από το χρώμα.
ε) Χαμηλώστε τη φωτιά, έτσι ώστε να βράσουν αργά και να μη σπάσουν.
στ) Έπειτα βγάλτε τα με μια τρυπητή κουτάλα και αφήστε τα να στεγνώσουν σε λεία επιφάνεια.
ζ) Τέλος, γυαλίστε τα με λίγο ελαιόλαδο με ένα μαλακό πανί, για να αποκτήσουν λάμψη.
Το συνηθέστερο χρώμα για τα αυγά είναι το κόκκινο, όμως με τις παραδοσιακές μεθόδους μπορούμε να πετύχουμε το μελί, το πράσινο και το γαλάζιο.
• Αυγά με κόκκινο χρώμα: Ρίχνουμε σε μία κατσαρόλα 4 φλιτζάνια ψιλοκομμένα παντζάρια, 1 μικρό φλιτζάνι ξύδι, τα αυγά και ρίχνουμε νερό μέχρι να τα καλύψουμε. Τα αφήνουμε να βράσουν όλα μαζί.
• Αυγά με μελί χρώμα: Τυλίξτε τα αυγά σας σε ξερά φλούδια κρεμμυδιών και στερεώστε τα βάζοντας τα μέσα σε κάλτσα νάιλον και δένοντας τα με κόμπο. Βράστε τα με νερό και το ανάλογο ξύδι.
• Αυγά με πράσινο χρώμα: Βράστε1 κιλόσπανάκι σε τρία λίτρα νερό. Στο ζωμό που θα μείνει βράστε τα αυγά προσθέτοντας το ανάλογο ξύδι.
• Αυγά με γαλάζιο χρώμα: Βράστε τα αυγά σας σε μια κατσαρόλα, μαζί με κόκκινο λάχανο, νερό και ξύδι.
–Αναφορές: http://www.iatronet.gr/article.asp?art_id=640, http://www.esoterica.gr/articles/symbols/easter/easter.htm, http://www.noikokyra.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=240, ΙΝΚΑ, Εφημερίδα «Καθημερινή»
Σχολιάστε το άρθρο